มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ก่อตั้งคณะครุศาสตร์ขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๐๔ และได้เปิดการเรียนการสอนเมื่อวันที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๔ โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อฝึกอบรมพระภิกษุ สามเณรซึ่งมีความรู้ทางฝ่ายวิชาการทางศาสนาดีอยู่แล้ว และบุคคลทั่วไป ให้มีความรู้ด้านวิชาการสอน มีความสามารถในการถ่ายทอดวิทยาการต่าง ๆ มีความคิดสร้างสรรค์ มีคุณธรรมในวิชาชีพและอบรมสั่งสอนประชาชนให้มีความรู้ พัฒนาตนเอง และแก้ปัญหาได้ ทั้งเป็นการช่วยให้พระภิกษุ สามเณร ได้ปฏิบัติหน้าที่ด้านการเผยแผ่ศาสนา และสามารถดำเนินการสอน การจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับหลักสูตรและสถานการณ์การศึกษาที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ปรัชญาคณะครุศาสตร์ : ศึกษาดี มีคุณธรรม นำความรู้สู่สังคม

วัตถุประสงค์
๑. เพื่อให้การศึกษาแก่พระภิกษุสามเณรและบุคคลทั่วไป หรือบุคลากรที่ปฏิบัติหน้าที่ทางการศึกษา หรือมีคุณวุฒิการศึกษา เพื่อเพิ่มพูนวิทยฐานะและความความรู้ความสามารถในวิชาการ อันจะนำไปสู่การเผยแผ่พระพุทธศาสนา และพัฒนาสังคมในวิชาชีพครู อันมีคุณธรรม จริยธรรมที่ถูกต้อง
๒. เพื่อผลิตบุคลากรทางการศึกษาให้มีปฏิปทาน่าเลื่อมใส ใฝ่รู้ใฝ่คิด เป็นผู้นำด้านจิตใจ และปัญญาและให้สอด คล้องกับแผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ
๓. เพื่อให้บริการทางวิชาการด้วยการส่งเสริมและเผยแพร่ความรู้ทางวิชาการแก่วัด ชุมชนและสังคม
๔. เพื่อนำเอาวิทยาการและเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาประยุกต์ใช้ในวิชาชีพครูทั้งด้านการบริหาร และงานวิจัยอีกทางหนึ่ง

การจัดการศึกษา

ในระยะแรก คณะครุศาสตร์ได้เปิดการศึกษาโดยแบ่งออกเป็น ๔ ภาควิชา คือ
๑. ภาควิชาการศึกษา
๒. ภาควิชาจิตวิทยา
๓. ภาควิชาบรรณรักษศาสตร์
๔. ภาควิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์

ต่อมาในปี พุทธศักราช ๒๕๒๖ ได้ปรับปรุงการจัดการศึกษาโดยแบ่งเป็น ๓ ภาควิชา คือ
๑. ภาควิชาบริหารการศึกษา
๒. ภาควิชาหลักสูตรและวิธีสอนสังคมศึกษา
๓. ภาควิชาการศึกษานอกโรงเรียน

ปัจจุบัน คณะครุศาสตร์ ดำเนินการจัดการศึกษาเป็น ๓ ภาควิชา มี ๙ สาขาวิชา และหลักสูตรประกาศนียบัตร ๑ หลักสูตร ดังนี้
๑. ภาควิชาปริยัติธรรมและจริยศึกษา มี ๓ สาขาวิชา คือ
๑.๑ สาขาวิชาจริยาศึกษา
๑.๒ สาขาวิชาจิตวิทยาการปรึกษาและการแนะแนว
๑.๓ สาขาวิชาการสอนพระพุทธศาสนา
๒. ภาควิชาบริหารการศึกษาและกิจการคณะสงฆ์ มี ๒ สาขาวิชา คือ
๒.๑ สาขาวิชาการบริหารการศึกษา
๒.๒ สาขาวิชาการศึกษานอกระบบโรงเรียน
๓. ภาควิชาหลักสูตรและการสอน มี ๔ สาขาวิชา คือ
๓.๑ สาขาวิชาสังคมศึกษา
๓.๒ สาขาวิชาการสอนภาษาไทย
๓.๓ สาขาวิชาการสอนภาษาอังกฤษ
๓.๔ สาขาวิชาคณิตศาสตร์
๔. หลักสูตรประกาศนียบัตร มี ๑ หลักสูตร
๔.๑ หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพครู (ป.วค.) หลักสูตร ๑ ปี

ภารกิจ

คณะครุศาสตร์ แบ่งส่วนงาน ดังนี้
๑. สำนักงานคณบดี
๒. ภาควิชาปริยัติธรรมและจริยศึกษา
๓. ภาควิชาบริหารการศึกษาและกิจการคณะสงฆ์
๔. ภาควิชาหลักสูตรและการสอน

สำนักงานคณบดี มีภารกิจ ดังนี้
๑. ฝ่ายบริหารงานทั่วไป
๑.๑ ปฏิบัติงานด้านธุรการ และประสานงานด้านการเงิน พัสดุ นโยบายและแผนการบริการด้านการศึกษา และบริหารงานบุคคล หรืองานอื่นๆ กับสำนักงานอธิการบดี และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
๑.๒ ประสานงานกับคณะ สถาบัน ศูนย์ สำนักและวิทยาลัย ในการให้บริการการศึกษาระดับต่างๆ
๑.๓ ปฏิบัติงานอื่นที่ได้รับมอบหมาย

๒. ฝ่ายวางแผนและวิชาการ
๒.๑ วางแผนด้านการจัดการศึกษา และกิจกรรมภายในคณะ ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์และนโยบายของมหาวิทยาลัย

ภาควิชาปริยัติธรรมและจริยศึกษา มีภารกิจ ดังนี้
๑. ดำเนินการจัดการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรี ในภาควิชาปริยัติธรรมและจริยศึกษา
๒. ร่วมจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาตามที่บัณฑิตวิทยาลัยได้จัดขึ้น
๓. วิจัยและให้บริการวิชาการด้านวิชาปริยัติธรรมและจริยศึกษา
๔. ประสานงานการจัดการศึกษาของวิทยาลัยสงฆ์ วิทยาเขตต่างๆ ในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง

ภาควิชาบริหารการศึกษาและกิจการคณะสงฆ์ มีภารกิจ ดังนี้
๑. ดำเนินการจัดการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรี ในภาควิชาบริหารการศึกษาและกิจการคณะสงฆ์
๒. ร่วมจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา ตามที่บัณฑิตวิทยาลัยได้จัดขึ้น
๓. วิจัยและให้บริการวิชาการด้านบริหารการศึกษาและกิจการคณะสงฆ์
๔. ประสานงานการจัดการศึกษาของวิทยาลัยสงฆ์ วิทยาเขตต่างๆ ในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง

ภาควิชาหลักสูตรและการสอน มีภารกิจ ดังนี้
๑. ดำเนินการจัดการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรี ในภาควิชาหลักสูตรและการสอน
๒. ร่วมจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา ตามที่บัณฑิตวิทยาลัยได้จัดขึ้น
๓. ดำเนินการจัดการเรียนการสอนวิชาชีพครู และให้บริการการเรียนการสอนวิชาพื้นฐานทั่วไปที่เกี่ยวข้อง กับกลุ่มวิชาคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์
๔. จัดการเรียนการสอนระดับประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู
๕. วิจัยและให้บริการวิชาการด้านหลักสูตรและการสอน
๖. ดำเนินการจัดการศึกษาโรงเรียนบาลีสาธิตศึกษา โรงเรียนบาลีอบรมศึกษา โรงเรียนบาลีเตรียมอุดมศึกษา เพื่อเป็นหน่วยฝึกปฏิบัติงาน ค้นคว้าวิจัยด้านหลักสูตรและการสอนของคณะครุศาสตร์ รวมทั้งให้บริการทางวิชาการแก่เยาวชนทั่วไป ตามวัตถุประสงค์ของโรงเรียนที่ตั้งขึ้น
๗. ประสานงานการจัดการศึกษาของวิทยาลัยสงฆ์ วิทยาเขตต่างๆ ในภาควิชาที่เกี่ยวข้อง